کارکرد روایت در «ذکر بر دار کردن حسنک وزیر» از تاریخ بیهقی

Authors

حجت رسولی

علی عباسی

abstract

پروپ در کتاب ریخت شناسی قصه های پریان کوشید تعریف روشنی از روایت ارائه دهد. به همین منظور پروپ سعی کرد رخدادهای اساسی هر روایت را بیابد و آنگاه از آنها فهرستی تهیه کند. وانگهی، وی این رخدادهای پایه را کارکرد نامید. در حقیقت، او براین اعتقاد است که قصه های مورد مطالعة او علی رغم شـــکل متفاوتشان دارای ساختار مشترکی اند. از نظر او کارکرد ساده ترین و کوچکترین واحد روایتی است. به عبارتی دیگر کارکردها سلسله ای از کنش های شخصیت های داستان و قصه اند که از کل آنها قسمت های متفاوت قصه تشکیل می شود. در این مقاله سعی می شود به عنصر طرح یا پیرنگ در «حسنک وزیر» از تاریخ بیهقی پرداخته شود، تا بدین وسیله نگارندگان مقاله بتوانند برای پرسش زیر پاسخ مناسبی پیدا کنند: چرا راوی در «حسنک وزیر» برای روایت داستانش از چندین راوی استفاده کرده است؟ برای پاسخ به این پرسش، نگارندگان کار خود را با این فرض آغاز خواهند کرد: راوی از چندین راوی سود جسته است تا بتواند واقعیت پذیری این اثر ادبی را بیشتر کند (زیرا زبان مورد استفاده در این روایت، بیشتر زبانی ارجاعی است تا عاطفی، به همین خاطر، این روایت بیشتر میل به مصداق نشانه ها دارد، تا به خود زبان).

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

هایدگر و درام امر گشوده؛ خوانشی تئاتری از «ذکر بر دار کردن حسنک وزیر»

این مقاله گزارش «رویارویی» ما با «ذکر بر دار کردن حسنک وزیر» در تاریخ بیهقی به عنوان یک درام حقیقت است. در این رویارویی «نسبت فضایی» تعیین کننده ی بالقوگی اندیشه ها و تصمیم هاست. اما در این میان، هدف ما ناگزیر رسیدن به چشم اندازی است که از آن، بار دیگر پیوند گریزناپذیر اثر هنری، حقیقت و سیاست، نمایان می شود. از این رو نخست در «سرچشمه ی اثر هنری» مارتین هایدگر در پی مفهوم اثر خواهیم بود. بنابرای...

full text

تحلیل روابط برون‌زبانی در روایت بیهقی از بردارکردن حسنک وزیر

ایجاد ارتباط از اهداف اصلی زبان است. ارتباط زبانی معمولاً با سایر شیوه‌های ارتباطی مانند رفتارهای حرکتی همراه می‌شود که به آن ارتباط غیرکلامی یا برون‌زبانی می‌گویند. رفتارهای غیرزبانی افراد سبک ارتباطی و ویژگی‌های شخصیتی آنان را نشان می‌دهد، از این رو داستان‌پردازان و تاریخ‌نگاران تلاش می‌کنند تا کمیت و کیفیت ارتباطات غیرکلامی شخصیت‌ها را در روایت خود بازتاب دهند. این مقاله بر آن است تا با روش ت...

full text

تحلیل و بررسی «ذکر بر دار کردن حسنک» در تاریخ بیهقی با تکیه بر کاربرد دستور زبان در علم معانی

علم معانی برای بیان معانی ثانویّه نیازمند روش‌هایی است که مخاطب را به وجود این معانی ضمنی در متن آگاه کند. در کنار اصل مقتضای ظاهر و عدول از آن می‌توان از دو شیوة دستوری نام برد که بالذّات مختصّ دستور زبان بوده، امّا گوینده در علم معانی برای بیان اغراض خود از آنها بهره می‌جوید. این دو شیوه را می‌توان با عنوان عوامل جابجایی (تقدیم و تأخیر اجزاء) و عوامل برجسته‌سازی (حذف و ذکر، معرفه و نکره، تقیید و ...

full text

ریخت شناسی داستان حسنک وزیر به روایت بیهقی

  روایت شناسی( Narratology ) دانشی است که به ارزیابی ویژگی روایت مندی( Narrativity ) و توصیف سازه های روایی می پردازد و از میان انواع روایت، روایت های داستانی دارای توالی زمانی و رخداد را مورد مطالعه قرار می دهد.   داستان حسنک وزیر در تاریخ بیهقی گرچه صحت تاریخی دارد؛ اما با توجه به نوع روایت بیهقی از این داستان و ظرایفی که از نظر ساختاری در دل آن نهفته است و نیز این نکته که هر یک از قهرمان‌های...

full text

تحلیل و بررسی «ذکر بر دار کردن حسنک» در تاریخ بیهقی با تکیه بر کاربرد دستور زبان در علم معانی

علم معانی برای بیان معانی ثانویّه نیازمند روش هایی است که مخاطب را به وجود این معانی ضمنی در متن آگاه کند. در کنار اصل مقتضای ظاهر و عدول از آن می توان از دو شیوه دستوری نام برد که بالذّات مختصّ دستور زبان بوده، امّا گوینده در علم معانی برای بیان اغراض خود از آنها بهره می جوید. این دو شیوه را می توان با عنوان عوامل جابجایی (تقدیم و تأخیر اجزاء) و عوامل برجسته سازی (حذف و ذکر، معرفه و نکره، تقیید و ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later


Journal title:
پژوهش ادبیات معاصر جهان

Publisher: دانشگاه تهران

ISSN 0188-1026

volume 13

issue 45 2008

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023